شخوص یعنی گشاده شدن و ورم گرفتن زخم، بازماندن چشم بدون آنکه پلک به هم بخورد، بازماندن چشم شخص مرده، در نزد پزشکان نوعی از جمود باشد و آن سهر سباتی است (از کشاف اصطلاحات الفنون ص 752).
و در اصطلاح طب سنتی، شخوص مرضی است که یکباره عارض می‌گردد و مبتلای آن به هر حالتی که باشد، چه ایستاده یا نشسته یا خوابیده، به همان حالت بماند و قدرت بر تغییر آن نداشته باشد و چشم های او بازمانده و نمی‌تواند بر هم بگذارد. در این بیماری حس از بین می‌رود، به خصوص حس لمس که تعلق به بطن موخر دماغ دارد و سپس حواس دیگر از بین می‌رود و سبب آن انسداد و گرفتگی مؤخر دماغ (مرکز و منبت اعصاب) به واسطه اخلاط غلیظ است. که این اصطلاح مترادف با جمود، اخذه، مدرکه و قاطوخس است و با سکته تفاوت دارد و فرق میان این و سکته آن است که چیزی در حلق صاحب جمود یا شخوص، داخل نمی‌شود، به خلاف صاحب سکته که اندک چیزی رقیق داخل می‌شود و مسکوت نمی‌باشد.
اما نوع خفیف آن مشابه سرسام بلغمی یا سبات است. فرق کامل آن با سبات در این است که صاحب سبات ممکن است که به فریاد بسیار و به دشواری تکلم نماید و چیزی مانع تنفس بیمار نیست و به تدریج حادث می‌گردد.
