گیاه دارویی بالنجو گیاهى است كه به فارسى و در كتب طب سنتى «بالنگو» نام برده مى‌شود. این گیاه ازخانواده نعنا بوده، گیاهى است یكساله، كوتاه به ارتفاع حدود یک وجب و برگ‌هاى آن متقابل، بوى آن شبیه برگ ریحان و بدون دندانه است. گل هاى بالنگو به رنگ آبى و به ندرت مایل به زرد و سفید است. میوه گیاه بالنگو گرد و پهن بوده، رنگ آن قهوه‌اى است و تخم‌های بالنگو، از تخم ریحان بلندتر می‌باشند. دو گونه از این گیاه در ایران به طور خودرو می‌روید. یک گونه بالنگوی شهری و گونه دوم بالنگوی شیرازی که هر دو گونه در دامنه‌های البرز در شمال و غرب ایران همچنین در کرمان، بلوچستان، اصفهان و شیراز یافت می‌شوند. تخم بالنگو از هر دو گونه را كه در آب بخیسانند مایع چسبناک كدر بى‌مزه‌اى حاصل مى‌شود که خواص دارویی و درمانی فراوانی دارد. طبیعت آن: گرم و تر است.
بالنگوی اصل باید بوی بالنگ (ترنج) بدهد. (در قدیم بالنگبویه و بالنگ بو نیز به آن می‌گفته‌اند).
خواص درمانی بالنگو
- خنک کننده، مسکن و آرام‌بخش است، برای رفع نفخ، دل‌پیچه، یبوست و شکم‌روی مصرف می‌شود.
- آن را در گلاب بریزید، شیرین کنید و بخورید. برای درمان اسهال دموی که از امعا باشد و اسهال خونی مجرب است.
- شربت تخم بالنگو را می‌توان برای مبتلایان به ورم روده (کولیت)، به‌عنوان یک کمک دارو تجویز کرد. این شربت تأثیر زیادی در درمان این بیماری داشته، به‌خصوص اگر میزان گلاب بیشتر باشد.
- بالنگو خفقان را درمان می‌کند، ضعف عمومی بدن را برطرف می‌سازد،
- معده، قلب و مغز را تقویت می‌نماید، توحش را برطرف می‌کند، برای رفع جنون و صرع یا غش مؤثر است.
- بالنگو و تخم آن تقویت سیستم ایمنی بدن است، چنانچه فردی از ابتدای فصل پاییز از تخم بالنگو استفاده کند به سرماخوردگی مبتلا نمی‌شود و حتی سینوزیت مزمن هم بروز نمی‌کند.
- تخم بالنگو به دفع ترشحات برونش و سینوس کمک می‌کند.
مضرات
- در مورد گیاه دارویی بالنگو تاکنون عوارض خاصی گزارش نشده است اما همانند سایر گیاهان دارویی بایستی از زیاده‌روی در مصرف آن خودداری و در زمان مصرف داروهای خاص یا هنگام بارداری و شیردهی با نظر پزشک مصرف شود.
- بهتر است جهت بهبود خواص و مزاج گرمی بالنگو؛ آن را به همراه عسل یا شکر مصرف کرد.
