شمشاد که در طب سنتی به نام «بقس» خوانده می شود و دارای طبع گرم و خشک است؛ درختچه ای است همیشه سبز و به صورت تک پایه که ارتفاع آن به ۶ متر هم می رسد. فرم کلی و شکل برگ های آن متنوع می باشد. انشعابات سبز رنگ آن در ابتدا کرک دار و سپس بدون کرک می شود. سطح فوقانی برگ ها صاف، به حالت چرمی، به رنگ سبز تیره و بسیار براق و سطح تحتانی روشن تر می باشد. حاشیه پهنک برگ نیز صاف است.
خواص درمانی شمشاد
- شمشاد اثر کاهش فشار خون دارد.
- برای درمان روماتیسم و یبوست از جوشانده این گیاه استفاده می شود.
- از تنتور این گیاه برای درمان مالاریا استفاده می شود.
- برای درمان سینه پهلو از عصاره اتانولی این گیاه استفاده می شود.
- همچنین به عنوان معرق و نیز به صورت موضعی جهت درمان جوش، ریزش مو، نقرس و دردهای روماتیسمی (پماد) استفاده می‌شود.
- برای تقویت مو و رفع سردرد می توان از مخلوط براده چوب شمشاد با حنا تهیه نمود و به صورت استعمال موضعی در سر استفاده کرد.
- برای درمان دررفتگی ها می توان ضماد براده چوب گیاه مزبور با سفیده تخم مرغ و آرد بسیار نرم گندم را استفاده نمود.
- گیاه شمشاد برای درمان طاسی ناشی از چرب بودن بیش از حد پوست که با شوره و ریزش مو همراه است، به کار برده می‌شود.
عوارض جانبی و هشدارها
تاکنون هیچ گونه عارضه جانبی مضر و خطرناک ناشی از مصرف صحیح و اندازه مقادیر درمانی گیاه شمشاد مشاهده نشده است، با این وجود امکان بروز حساسیت های تماسی، به ویژه به هنگام تماس با گیاه تازه برداشت وجود دارد.
مصرف بیش از حد این گیاه موجب بروز استفراغ، اسهال، اسپاسم های شدید توأم با تشنج، احتمالا ایجاد نشانه هایی از فلج و نهایتا خفگی منجر به مرگ می شود.
