تریاک، شیره خشخاش؛ در قدیم که کشتِ خشخاشی سفید معمول نبوده است، افیون را بر شیره خشخاش سیاه اطلاق کرده اند. افیون سرد و خشک است.
افیون عصاره خشخاش سیاه مصری است و آنرا لبن الخشخاش گویند، گر قدری از آن بخود بگیرند زحیر را سود دهد. (برهان)
بوعلی در کتاب قانون به اثرات ضد درد افیون به تنهایی یا در ترکیب با سایر داروها، برای تسکین سردرد، درد مفاصل، درد گوش، درد دندان، درد کمر و پا و … اشاره کرد اما عوارض خواب آلودگی، تسکین سرفه، اختلال در تخلیه معده، ایجاد یبوست، تضعیف نفس و تاری دید اشاره کرد.
این لفظ چنانکه گمان کرده اند مأخوذ از یونانی نیست بلکه مأخوذ از افینا می باشد که در زبان سانسکریت به معنی شیره خشخاش است و آن را هبیون و هپیون نیز گویند. (ناظم الاطباء)