جَمره، بیماری که از سودای سوخته و یا متعفن به وجود می‌آید که به واسطه غلیان و جدا شدن اجزای آن از هم، طبیعت، آن را به ظاهر و یا باطن پوست، به سوی عضوی از اعضاء که ضعیف یا دور یا نزدیک است و یا به سوی اکثر اعضاء به حسب کمی و زیادی ماده حتی به استخوان و اعصاب دفع می نماید. آتشک انواع بسیاری دارد که برخی از آن با سوزش بسیار همراه است و برخی عضو را می‌خورد و از بین می‌برد و بعد از معالجه اثر آن در تمام بدن برای مدتی یا مدام العمر باقی می‌ماند (یوسف درویش).
مقصود از جمره یا آتشک، به اقرب احتمالات، آبله فرنگی/ کوفت/ سیفیلیس است. (نگ. مقدمۀ رضوی برقعی بر شرح… ادویۀ قلبیه، 1387: 14) و با «آتش پارسی» فرق دارد.
پوست انار نهایت قابض و بارد و مجفف است. کوبیده شده آن با عفص (مازو) مسهل اخلاط سوخته بوده و جهت رفع آتشک بغایت مفید است.
